Przychody lekarza mogą być opodatkowane różnymi stawkami ryczałtu. Zależą one od rodzaju i symbolu działalności PKWiU. Od początku 2022 roku 14-proc. stawką zostały objęte przychody w zakresie opieki zdrowotnej.

Jaką stawką ryczałtu opodatkować badania kliniczne?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w interpretacji podatkowej 0112-KDIL2-2.4011.25.2023.2.AA potwierdziła możliwość opodatkowania przychodów z usług sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 72.19 (usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych)

• 8,5% stawką ryczałtu od przychodów do kwoty 100 000 zł
• oraz 12,5% od nadwyżki przychodów ponad kwotę 100 000 zł.

Czy badania kliniczne są zwolnione z VAT ?

Ustawa o VAT w preferencyjny sposób podchodzi do zawodów lekarskich. Zwolnienie przedmiotowe obejmuje bowiem czynności w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

1. a) lekarza i lekarza dentysty,
2. b) pielęgniarki i położnej,
3. c) medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991),
4. d) psychologa.

Usługi wykonywane zatem przez lekarza w ramach m.in. ratowania zdrowia są zwolnione z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług- zwolnienie przedmiotowe z VAT.

Usługi świadczone w ramach prowadzonych badań klinicznych, bez względu na to, czy stanowią eksperyment leczniczy, czy też eksperyment badawczy, nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT. Właściwą stawką jest w tym przypadku stawka podstawowa, tj. aktualnie 23%, gdyż ustawodawca nie objął tego rodzaju usług żadną ze stawek obniżonych.

Warto pamiętać, że w przypadku nieprzekroczenia przez podatnika limitu przychodów w skali roku 200 000 zł  możemy zastosować zwolnienie podmiotowe liczone proporcjonalnie do ilości dni prowadzenia działalności.

Przykład:

Lekarz założył działalność 2 grudnia 2024. Limit zwolnienia na rok 2024 to kwota 16 438,36 zł. Od 2025 limit jest pełny – 200 000 zł.

Jeżeli lekarz przekroczyłby limit 200 000 zł z czynności niepodlegających zwolnieniu przedmiotowemu, stałby się czynnym podatnikiem VAT w stosunku do tych czynności.

Przykład:

Lekarz jest kardiologiem. Jego czynności mają na celu zachowania, ratowania i poprawie zdrowia -czyli może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego. Niemniej jednak może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego do 200 000 zł przychodów w przypadku świadczenia usług badań klinicznych .Jeżeli lekarz przekroczyłby limit 200 000 zł z czynności niepodlegających zwolnieniu przedmiotowemu, stałby się czynnym podatnikiem VAT w stosunku do tych czynności.

Świadczenie usług badań klinicznych dla kontrahentów zagranicznych

Świadczenie usług badań klinicznych dla kontrahentów zagranicznych, mających siedzibę w innym kraju członkowskim UE, zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, miejscem ich świadczenia jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, a tym samym opodatkowanie usług zostaje przeniesione do państwa, gdzie następuje faktyczna ich konsumpcja. Zatem jeśli usługi polegające na wykonywaniu badań klinicznych są świadczone na rzecz podmiotów zagranicznych będących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, mających siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego UE, to usługi te nie podlegają podatkowi VAT w Polsce, lecz w miejscu siedziby podmiotu zagranicznego. Tym samym faktura wystawiana na rzecz tych podmiotów powinna zawierać zamiast stawki VAT adnotację „np.” oraz podstawę prawną zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia (tzw. reverse chargé), obligującego usługobiorcę do rozliczenia należnego podatku VAT w kraju swojej siedziby.

Uwaga: Obrót z tytułu świadczenia usług, które nie są opodatkowane na terytorium Polski nie jest wliczany do limitu zwolnienia podmiotowego bez względu na ich przedmiot. Należy więc przyjąć, że obrotu z tytułu świadczenia usług dla zagranicznych kontrahentów nie uwzględnia się w wyliczaniu limitu zwolnienia z VAT czyli limitu 200 000 zł, ponieważ świadczenie to nie jest opodatkowane w na terytorium Polski, a w kraju nabywcy.

Przykład:

Lekarz prowadzi działalność gospodarczą i korzysta ze zwolnienia z VAT, świadcząc usługi medyczne oraz usługi badań klinicznych dla kontrahentów polskich i zagranicznych. We wrześniu 2024 osiągnął przychód ze sprzedaży badań klinicznych 210 000 zł (z czego 110 000 zł dotyczyło świadczenia usług zagranicznych). Czy Lekarz  przekroczył limit zwolnienia z VAT i ma obowiązek rejestracji do VAT?

Nie, nie ma obowiązku rejestracji do VAT, ponieważ w przypadku limitu uprawniającego skorzystanie ze zwolnienia bierze się pod uwagę sprzedaż usług opodatkowanych w Polsce, czyli w tym przypadku 100 000 zł. Pozostałe 110 000 zł nie podlega opodatkowaniu w Polsce i nie ujmuje się ich w limicie.

Uwaga:

Podatnik zwolniony z VAT w Polsce, który świadczy usługi na rzecz kontrahentów z innych krajów UE, jest zobowiązany do rejestracji do VAT UE.