Każdy przedsiębiorca, któremu urodzi się dziecko, ma możliwość skorzystania z 14-dniowego urlopu ojcowskiego. Przysługuje on każdemu mężczyźnie, który został ojcem i prowadzi działalność gospodarczą lub jest zatrudniony na umowie o pracę.

Ojciec może sam zdecydować, czy wykorzystać urlop jednorazowo czy też w dwóch tygodniowych częściach. Jednak musi to zrobić w ciągu 12 miesięcy od daty narodzin dziecka (ostatni dzień urlopu musi zawierać się w 12-miesięcznym okresie od daty narodzin dziecka).

Urlop ojcowski jest niezależny od urlopu macierzyńskiego oraz tzw. urlopu "tacierzyńskiego". Oznacza to, że ojciec dziecka może skorzystać z 2-tygodniowego urlopu ojcowskiego zarówno w sytuacji gdy matka dziecka korzysta jednocześnie z urlopu macierzyńskiego, jak i w sytuacji gdy sam ojciec wykorzystuje część urlopu macierzyńskiego żony w formie tzw. "urlopu tacierzyńskiego". W praktyce więc możliwe jest skorzystanie zarówno z możliwości urlopu "tacierzyńskiego", jak i dodatkowego 14-dniowego urlopu ojcowskiego.

Ważne:

Aby skorzystać z urlopu ojcowskiego, należy opłacać dobrowolną składkę na ubezpieczenie chorobowe w ZUS. Zatem z urlopu tego NIE skorzysta przedsiębiorca, który:

• opłaca jeszcze “ulgę na start” w ZUS
• lub korzysta z tzw. “ZUS preferencyjnego”, „małego ZUS” lub “dużego ZUS”, jednak zrezygnował z opłacania składki chorobowej

Aby korzystać z urlopu ojcowskiego, ZUS nie wymaga 90 dniowego podlegania pod ubezpieczenie chorobowe (tzw. okresu wyczekiwania). Można więc zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego, terminowo opłacić jedną składkę i zaraz potem skorzystać z zasiłku ojcowskiego.

Za okres urlopu ojcowskiego, przedsiębiorcy przysługuje zasiłek wypłacany z ZUS na zasadach podobnych do pracowników etatowych. Zasiłek za okres urlopu ojcowskiego wypłacany jest w kwocie 100% podstawy wymiaru -dzięki czemu otrzymamy zasiłek wypłacony z ZUS oraz obniżymy składki na ubezpieczenie społeczne w ZUS .

Zgodnie z obowiązującymi przepisami - zasiłek za okres urlopu ojcowskiego jest zwolniony z podatku dochodowego. Natomiast składkę na ubezpieczenie zdrowotne płacimy zawsze w pełnej wysokości.

Przykład  ile wyniosą składki ZUS należne za miesiąc, w którym przedsiębiorca opłaca tzw „duży ZUS „ i skorzystał w roku 2023 z urlopu ojcowskiego?

Pełna miesięczna składka na ubezpieczenie społeczne (bez składki zdrowotnej) wynosi 1418,48 zł.

Jednak po wykorzystaniu 14-dniowego urlopu ojcowskiego, opłacimy składkę jedynie za 16 dni, tj. w wysokości 756,52 zł.

1. Wyliczenie składki społecznej :

(1.418,48 zł / 30 dni) * 16 dni (pracy) = 756,52 zł

Na składkach zaoszczędzamy zatem kwotę równą:

1418,48 - 756,52 = 661,96 zł.

2. Wyliczenie zasiłku:

Zasiłek za okres urlopu ojcowskiego wypłacany jest w kwocie 100% podstawy wymiaru.

Minimalna podstawa wymiaru “dużego ZUS” wynosi: 4.161,00 zł.

4.161 zł – 13,71% (ustawowy wskaźnik) = 3.590,53 zł

3.590,53 zł / 30 (dni w miesiącu) * 14 (dni urlopu) = 1.675,58 zł

W wyniku skorzystania z urlopu ojcowskiego, przedsiębiorca otrzymuje więc zasiłek w wysokości 1675,58 zł oraz pomniejszą kwotę składek społecznych na rzecz ZUS o kwotę 661,96 zł. Łącznie więc oszczędności wyniosą:

1675,58 + 661,96 = 2337,54 zł

Na urlopie ojcowskim możemy:

• prowadzić działalność gospodarczą,
• wystawiać faktury
• nie musimy w tym czasie zawieszać działalności gospodarczej

Jakie dokumenty należy złożyć do ZUS  aby otrzymać zasiłek za urlop ojcowski :

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz wypełnić poniższe formularze
• ZUS Z-3b
• ZUS ZAO

Dokumenty przekazujemy do ZUS najpóźniej 7 dni przed rozpoczęciem okresu urlopu.